Woonvormen voor nu en later

Mantelzorgwoning

Een mantelzorgwoning is een zelfstandige woonunit die bij de woning van een mantelzorger staat. Hierdoor heeft de mantelzorger meer rust en ruimte en minder reistijd en reiskosten om voor een ander te zorgen. De zorgontvanger heeft vertrouwde zorg dichtbij, maar woont toch zelfstandig.

Soorten mantelzorgwoningen

Er zijn kant-en-klare (verplaatsbare) woningen die je in de tuin kunt laten plaatsen. Ook kan je een aanbouw aan het huis laten bouwen of een bestaand bouwwerk (een schuur) ombouwen tot mantelzorgwoning.

Geen vergunning, wel regels

Er is geen vergunning meer nodig voor een mantelzorgwoning, maar er zijn wel regels. Dit zijn de belangrijkste regels:

• Woning moet voldoen aan bouwbesluit. Hierin staan regels op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu.
• Hoe groot het oppervlak van de mantelzorgruimte mag worden, hangt af van de grootte van het perceel en de eventuele aanwezigheid van andere bouwwerken.
• Bij twijfels over de mantelzorgrelatie kan de gemeente vragen om een verklaring vragen dát sprake is van mantelzorg.
• Houdt de mantelzorg op? Dan mag het bouwwerk niet langer gebruikt worden als woning.
• Woont u in een rijksbeschermd stadsgezicht of is uw pand een monument? Dan heeft u meestal wel een omgevingsvergunning nodig

Interesse in een mantelzorgwoning en benieuwd of het bij je past? We helpen je graag verder.

Seniorenwoning

Een verzamelnaam voor verschillende woontypes. In principe zijn dit woningen die gemeentes, woningcorporaties en makelaars geschikt vinden voor 55-plussers, en waar mensen tot op hoge leeftijd zelfstandig kunnen wonen.

Er zijn sites waar je kunt zoeken in het aanbod van seniorenwoningen.

Woonz.nl

Woonz.nl biedt het stappenplan ‘Vind in 3 stappen een geschikte woning’. Je beantwoordt dan drie vragen: waarom zoekt u naar een woning, waar wilt u wonen en vindt u het belangrijk dat er service en gemaksdiensten zijn geregeld op locatie. Vervolgens worden beschikbare huurwoningen getoond in een overzicht.

Zorgwoning.nl

Op Zorgwoning.nl  staat een overzicht van huur- en koopwoningen van verschillende aanbieders. De nadruk ligt op senioren die hulp nodig hebben.

Thuishuis

Dit is een woonvorm waar ongeveer 7 alleenstaande senioren samen wonen in een huis. Zij helpen elkaar, kunnen dingen samen doen en er is gezelligheid om hen heen. Het kan worden gezien als een ‘studentenhuis voor ouderen’. Indien gewenst, kunnen zij gebruik maken van ondersteuning van (door de Thuishuis-organisatie) opgeleide vrijwilligers.

De woning

Het Thuishuis is een gewoon huis in de straat. De bewoners, mannen/vrouwen (60+) hebben er elk hun eigen woonruimte (circa 40 m² ) die bestaat uit een woonkamer, een slaapkamer en een badkamer/toilet. Met elkaar delen de bewoners een keuken, een woonkamer, een hobbyruimte, een bijkeuken, 1 à 2 logeerruimten en bij voorkeur een tuin. Het huis ligt op een centrale plek in deze woonkern en in de nabijheid van belangrijke voorzieningen als winkels, openbaar vervoer, gezondheidscentrum, kerk of moskee.

Locaties van Thuishuizen

Er zijn thuishuizen in Amstelveen, Deurne, Harderwijk, Woerden en Winkel.

Meer informatie via de website thuishuis.org

Aanleunwoning

Een gelijkvloerse woning op het terrein van een zorginstelling waar diensten en zorg afgenomen kunnen worden en ook gebruik gemaakt kan worden van de voorzieningen.

Twijfel je of een aanleunwoning geschikt is in jouw situatie of die van je ouders? Bespreek het gerust met ons.

Serviceflat of Woonzorgcentrum

Gebouwen met zelfstandige appartementen waar je gebruik kunt maken van gemeenschappelijke voorzieningen. Dit kan gaan om een maaltijdservice, logeerkamer, ontmoetingsruimte of klussendienst. Er zijn ook flats met een eigen winkeltje of zorgverlener. Het aanbod verschilt per flat.

Servicekosten

Gestippeld wonen

Bij gestippeld wonen woon je zelfstandig in een appartementencomplex. In datzelfde woongebouw hebben andere senioren – waarmee je samen een woongroep vormt – ook een woning, niet naast elkaar maar ‘gestippeld’ over het gebouw. Er is vaak een aparte ruimte die gebruikt wordt voor ontmoeting en gezamelijke activiteiten. Om de kosten van de gezamenlijke ruimte te delen, bestaat zo’n woongroep meestal minimaal uit 8- 10 personen. Het voordeel van gestippeld wonen is dat mensen een groter gevoel van privacy hebben. De sociale controle is minder groot dan in gemeenschappelijk woonconcepten waar de woningen geclusterd zijn.

Voorbeelden van gestippeld wonen

• Gestippeld Wonen “Couwenhoven” te Zeist
• Woongroep Moria Utrecht

Heb je vragen of wil je een gestippeld wonen project opzetten in een appartementencomplex of straat? We denken graag met je mee.

Harmonica wonen

Is hetzelfde als gestippeld wonen maar de betrokken woningen liggen aaneensluitend op één verdieping of aaneengesloten in één woonblok.

Kleinschalig wonen

Meergeneratiewonen

Bij meergeneratiewonen leven verschillende leeftijdsgroepen bij elkaar in een buurt, woning of woongebouw. Deze huizen gelden als een wapen tegen eenzaamheid en bevorderen wederzijdse steun en hulp.

In Duitsland is deze woonvorm populair, maar er zijn ook voorbeelden te vinden in Nederland zoals:

• Woongemeenschap Eikpunt in Nijmegen 
• Wooncomplex ‘Talita’, een woongebouw voor tienermoeders en senioren in Houten

Luxe residentie

Luxe zorgappartementen op bijzondere locaties of in bijzondere gebouwen (kasteel, klooster, landhuizen etc.) vaak met diverse faciliteiten en de mogelijkheid van zorg (op afroep).

Enkele voorbeelden

• NEVEP huizen, van particuliere zorgondernemers
• Domus Magnus
• Landgoed Rijckholt

Modern hofje

Moderne hofjes zijn gebaseerd zijn op de hofjes van vroeger, een besloten en veilige plek om te wonen. Net als in oude hofjes gebruikelijk is, wonen alle bewoners van moderne hofjes zelfstandig maar vormen hun huizen tegelijk één knus geheel dat enigszins afgesloten is van de buurt. De naam hofje heeft te maken met de opbouw: meestal een verzameling kleine huisjes rond een gemeenschappelijk binnenterrein (nu vaak een tuin). Dat is goed voor het onderlinge contact. Kenmerkend voor de moderne hofjes is het wooncomfort en het nabuurschap van de bewoners.

Enkele voorbeelden van moderne hofjes

• Johannes Enschedé Hof in Haarlem
• Melatensteeg in Zutphen
• Stichting Knarrenhof stimuleert de bouw van nieuwe hofjes met huur- en koopwoningen.

Gemeenschappelijk wonen

Gemeeschappelijk wonen is een verzamelterm. We spreken van gemeenschappelijk wonen wanneer bewoners uit verschillende huishoudens vrijwillig in meer of mindere mate van gemeenschappelijkheid met elkaar samenleven. Woonvormen als harmonica- en gestippel wonen, moderne hofjes, thuishuizen zijn allemaal voorbeelden van woongemeenschappen. Ook worden termen als centraal wonen, woongroep en co-housing gebruikt. De bewoners vormen samen een vereniging waarvan de leden in gezamenlijke verantwoordelijkheid het project bewonen en zelf (mee) bepalen, wie als nieuwe bewoner wordt toegelaten.

Voor wie?

Bij woongemeenschappen voor senioren is het belangrijk dat bewoners zichzelf kunnen redden. Woongroepleden helpen elkaar wel, maar intensieve mantelzorg is niet de bedoeling. Voor de bewoners van zo’n woongemeenschap is de sociale meerwaarde van het samenwonen erg belangrijk, ze wonen dus niet enkel samen vanuit economische motieven.

Enkele voorbeelden van gemeenschappelijk wonen:

• Woonwaard, Zaltbommel
• Woongroep Aquarius, Eindhoven
• Het Kwarteel, Culemborg
• VoorMekaar, Boxmeer

Websites met tips en een overzicht van gemeenschappelijk woonprojecten:

• Landelijke Vereniging Centraal Wonen
• Landelijke Vereniging Gemeenschappelijk wonen van Ouderen
• LaCoTa

Tiny House

Een Tiny House is een zelfstandige en verplaatsbare unit die voor de bewoner dienst doet als volwaardige woning en die een maximale vloeroppervlakte heeft van 50m2. Maar het gaat bij Tiny Houses niet alleen om het kleinere oppervlakte. Het gaat veel meer om de filosofie erachter. Het is een beweging die staat voor een andere visie op wonen en leven. Eentje die in het teken staat van zo min mogelijk ballast, zorgen voor het eigen leven, de maatschappij en de toekomst.

Deze nieuwe woonvorm – overgewaaid uit Amerika – stijgt snel in populariteit. Uit onderzoek van Stichting Tiny House Nederland blijkt dat het niet alleen 20’ers en 30’ers zijn die hier hun ideale woonvorm in zien. Een net zo’n grote groep 40, 50 en 60 plussers is geïnteresseerd.

Voordelen

• Goedkoper wonen en leven. De huizenprijs is niet alleen lager maar je neemt ook genoegen met minder en consumeert dus ook minder.
• Rust in je hoofd. Je woont eenvoudiger, simpeler, dichter bij de natuur en moet ook ontspullen want er is gewoon minder ruimte.
• Beter voor het milieu. Veel mensen noemen de kleinere ecologische voetafdruk een beweegreden om in een Tiny house te gaan wonen. Vaak zijn Tiny houses ook (deels) zelfvoorzienend.
• Minder schoonmaken en onderhoud. Dus meer energie over voor leuke dingen.
• Vrijheid. Je kunt je huis meenemen wanneer je verhuist. Of als je veel reist, heb je toch een eigen, goedkoop plekje om naar terug te gaan.
• Sociaal. Autonomie is belangrijk voor Tiny House bewoners, maar ook sociale cohesie. De eerste Tiny House straatjes bestaan al. Bovendien breng je veel tijd buitenshuis door omdat je nu eenmaal niet alles thuis hebt, waardoor je meer in verbinding staat met de samenleving.

Op de website van de Stichting Tiny Houses Nederland staan veel handige links naar bedrijven die zich bezig houden met Tiny houses en naar de verhalen van ervaringsdeskundigen.